Νεοφιλελεύθερο και μνημονιακό το πρόγραμμα της Ν.Δ. για την Παιδεία

Του Νίκου Τσούλια

Γενική θεώρηση

     Το πρόγραμμα της Νέας Δημοκρατίας για την Παιδεία χαρακτηρίζεται αφενός από έναν διάχυτο νεοφιλελευθερισμό και αφετέρου από την αυστηρή πρόσδεσή του στις δεσμεύσεις των μνημονίων. Εμφανίζει μια ανούσια ωραιολογία για στοιχεία καινοτομιών και νεωτερισμών, τα οποία όμως εφαρμόζονται ήδη τα περισσότερα στην εκπαίδευση εδώ και πολλά χρόνια. Παράλληλα, εκτίθενται ανέξοδες θεωρητικές και γενικές υποσχεσιολογίες για να προσδώσουν μια καλή εμφάνιση στο περιτύλιγμα της κατ’ ουσία αντιεκπαιδευτικής πολιτικής της.

     Είναι εντυπωσιακό το εξής γεγονός. Στο πρόγραμμα δεν αναφέρεται καμιά κατάργηση των τόσων και τόσων μνημονιακών μέτρων, που εφαρμόστηκαν, εξακολουθούν να εφαρμόζονται και θα εφαρμόζονται. Προκύπτει αυτονόητα μια διαπίστωση

ότι κατά το κόμμα αυτό όλα τα μέτρα των μνημονίων ήταν και είναι αναγκαία! Εδώ μπορεί να σημειωθεί ότι η Ν.Δ. είναι ειλικρινής – και δεν κρύβεται όπως ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. στο λαϊκισμό – αλλά κυνικά ειλικρινής. Υπάρχει και μια δικαιολογία πλέον για τις όποιες κυβερνήσεις προκύψουν στις επόμενες δεκαετίες. Το τέταρτο μακράς διάρκειας μνημόνιο με τις ισχυρές δεσμεύσεις των υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων θα είναι το βασικό πλαίσιο άσκησης της κυβερνητικής πολιτικής – επομένως και της αντίστοιχης εκπαιδευτικής.

     Παρουσιάζεται στο πρόγραμμα μια διάθεση να αντιστρατευτεί τον σημερινό καταστροφικό λαϊκισμό των ΣΥ.ΡΙΖ.Α. – ΑΝ.ΕΛ. αλλά με πρόθεση να επαναφέρει παλιές δοκιμασμένες και αποτυχημένες πολιτικές. Στις σημερινές εποχές της σύγχυσης και του διχασμού, είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι ο Υπουργός Παιδείας του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. «κατηγόρησε» την Ν.Δ. για κλοπή των θέσεών του! Και μόνο απ’ αυτό το στοιχείο μπορεί να κατανοήσει κάποιος την ουσία των διαφορών στις εκπαιδευτικές πολιτικές μεταξύ ενός νεοφιλελεύθερου και ενός …αντισυστημικού αριστερού κόμματος. Τίθεται δηλαδή ένα απλό ερώτημα. Ποια είναι η ουσιαστική διαφορά μεταξύ των προγραμμάτων Ν.Δ. και ΣΥ.ΡΙΖ.Α. και σε τι γίνεται η αντιπαράθεση αφού μπορεί ένα κόμμα να αντιγράφει τμήματα του άλλου, ενώ ταυτόχρονα έχουν δεσμευτεί για την περιοριστική πολιτική του τέταρτου μνημονίου;

     Ό,τι ιδεατό μπορεί να ακουστεί σήμερα κατατίθεται στο εν λόγω πρόγραμμα χωρίς να υπάρχει ούτε καν μια αδρή περιγραφή του πώς θα γίνουν όλα αυτά: με ποια μέσα, με τι οικονομικές δυνατότητες, με τι σχεδιασμό. Και τι δεν υπόσχεται ότι θα γίνει στην εκπαίδευση… Θαυμάστε βερμπαλισμό. «Το δημόσιο σχολείο μετατρέπεται σε μια σύγχρονη και δημιουργική κυψέλη γνώσης και καινοτομίας. Με έμφαση στην καλλιέργεια ήπιων (δημιουργικότητα, κριτική σκέψη, επίλυση προβλημάτων, ομαδική δουλειά) και ψηφιακών δεξιοτήτων (χρήση υπολογιστών, ψηφιακή επικοινωνία, ασφαλής χρήση διαδικτύου), αντί για ενθάρρυνση της αποστήθισης και της παπαγαλίας. Τα προγράμματα σπουδών εμπλουτίζονται με νέες, δημιουργικές και διαδραστικές μεθόδους διδασκαλίας και νέες εκπαιδευτικές θεματικές, όπως η επιχειρηματικότητα, η οδική συμπεριφορά, ο εθελοντισμός, η αντίδραση σε φυσικές καταστροφές κ.ο.κ.».

     Με ένα μαγικό ραβδί η Ν.Δ. θα μεταμορφώσει την ασχήμια σε ομορφιά. Πρόκειται για μια έκθεση ιδεών τόσο εξωραϊσμένη που καταφέρνει τα αντίθετα αποτελέσματα: να μην πείθει κανέναν. Βέβαια ακόμα και για έναν απλό παρατηρητή της εκπαίδευσης και της ιστορίας της υπάρχει ένα ισχυρό προαπαιτούμενο για κάθε αλλαγή στην εκπαίδευση. Για να γίνουν αλλαγές στην εκπαίδευση με προοδευτικό περιεχόμενο και προσανατολισμό απαιτούνται – εκτός από τα στοιχειώδη (πόρους, σαφής πολιτικός σχεδιασμός κλπ) – μια σύστοιχη κοινωνική δυναμική και ένα ομόρροπο ρεύμα στο κίνημα των εκπαιδευτικών και στους εκπαιδευτικούς. Και αυτά όχι μόνο δεν υπάρχουν αλλά είναι και αντίθετα προσανατολισμένα. Προφανώς μπορούν να εφαρμοστούν περιοριστικά μέτρα διοικητικού χαρακτήρα, αλλά ποτέ τέτοια μέτρα δεν αποτέλεσαν βελτίωση του εκπαιδευτικού συστήματος· αντίθετα ενίσχυσαν το διοικητικό εναγκαλισμό και τη συντηρητικοποίηση.

     Για να υπάρξει ένας ουσιαστικός σχεδιασμός στην εκπαίδευση απαιτείται μια συνολική πρόταση για την οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική πρόοδο. Και η Ν.Δ. το μόνο που λέει επ’ αυτού είναι η αναφορά περί επενδύσεων… Αλλά και αυτό τι σημαίνει πρακτικά πέραν μιας προεκλογικής πρόθεσης, για να αντιπαρατεθεί στον ΣΥ.ΡΙΖ.Α. που έχει τελματώσει τη χώρα και στον τομέα αυτό;

Θα επανέλθουμε επί των συγκεκριμένων αναφορών του προγράμματος…

Υ.Γ.

Ενδεικτικό στοιχείο της σύγχυσης και κυρίως της ηττοπάθειας του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. είναι και το εξής στοιχείο. Σημαίνον στέλεχός του στο Υπουργείο Παιδείας κάνοντας κριτική στο πρόγραμμα της Ν.Δ. καταλήγει ως εξής. «Εύχομαι τα αυριανά συνθήματα των κινητοποιήσεων να μην είναι η μη κατάργηση όσων κατοχυρώθηκαν τα τρία χρόνια από το ΣΥ.ΡΙΖ.Α.»!!